MGA TIP SA PAGSULAT NG MAIKLING KWENTO

1.   Mga Mungkahi Upang Madaling Makapagsulat ng Kwento

Hinihingi na ng guro ang iyong proyektong kwento? Wala ka pang naisusulat. Wag kang magmukmok. Heto ang ilang punto upang makabuo ka ng sariling kwento.

Tandaan: Huwag kang mangongopya ng kwento ng iba, maaari kang humiram ng ideya subalit hindi ng buong obra.

a.    Sino ang iyong pangunahing tauhan (protagonista)? Ano ang gusto niyang gawin?

b.   Ano ang mga gagawin niyang pagkilos upang matupad ang kanyang nais na mangyari?

c.    Ano ang mga hindi inaasahang pangyayari – kaugnay sa ikinilos protagonist – ang magpapaigting sa damdamin ng kwento?

d.   Anu-anong mga detalye sa tagpuan, usapan at umiiral na damdamin ang makatutulong upang mabuo mo ang iyong kwento?

e.    Anong desisyon ang gagawin ng iyong tauhan sa kasukdulan ng kwento? (Nararapat lamang na makatarungan ang desisyong ito at hindi inaasahan ng mga mambabasa.)Ipakita ito sa mahusay na paggamit ng mga salita upang gisingin ang damdamin ng mga bumabasa.

Nahihirapan ka pa bang bumuo ng iyong kwento? Heto ang ilan pang makatutulong upang magkaroon ka ng ideya.

·         Tumingin ka sa iyong paligid o dumungaw ka sa bintana. May kwentong mabubuo mula sa iyong mga makikita. Bawat isang sandali ang may nabubuong isang himala.

·         Palagi kang magdala ng notbuk o iba pang susulatan. Ditto ay mailalagay mo ang mga narinig mong usapan, magagandang mga panananalita, imahen, ideya at interpretasyon ng mundo sa paligid mo.

·         Regular kang magsulat. Umupo ka at bumuo ng mga pangungusap sa loob ng ilang oras araw-araw.

·         Mangalap o mangolekta ng mga kwento mula sa mga taong nakikilala mo. Kalapin ang mga kwentong kahanga-hanga, kaakiba, at mga hindi gaanong maintindihan upang magkaroon ka ng ideya sa iyong susulatin sa hinaharap.

·         Magbasa nang magbasa. Pumili ng isang kilalang manunulat at sikaping maunawaan ang estilo niya sa pagsusulat. Maaari ka niyang bigyan ng inspirasyon sa paraan ng iyong pagsulat.

2.   Gawing kawili-wili ang mga unang pangungusap ng iyong kwento.

a.    Aksyon agad. Iyan ang nararapat na mabasa sa unang pagtingin pa lamang sa iyong kwento. Ipahiwatig na agad ang magiging tunggalian, o mga hindi inaasahan, o kakaiba sa unang mga pangungusap pa lamang.

3.   Linangin at paunlarin ang Karakterisasyon

a.    Idebelop ang isang buhay, humihinga, at natatanging tauhan. Ipakila silang mabuti sa iyong kwento sa pamamagitan ng pagbibigay ng mahahalagang detalye tungkol sa kanila.

b.   Ano ang hitsura ng iyong tauhan? Bigyan ng mahahalagang impormasyon tungkol sa pisikal na anyo ng iyong tauhan ang mga mambabasa.

c.    Paano kumilos ang iyong tauhan? Huwag lamang gumamit ng payak na katagang tamad. Ipakita ito sa mga kilos at gawi ng tauhan.

Halimbawa: Narinig na ni Rosa ang sigaw ng ina para gumising na siya subalit mahigpit pa rin ang pagyakap niya sa kanyang unan.Kanina pa siya gising subalit ayaw niyang bumangon dahil tiyak na uutusan na naman siya na bumili sa tindahan.

d.   Paano magsalita ang iyong tauhan? Ipakita ang paglinang ng tauhan bilang isang tunay na tao at iaayon ang mga panalita niya sa antas niya sa lipunan, sa kanyang ugali at katangian.

e.    Paano mag-isip ang tauhan mo? Ilarawan ang mga proseso ng pag-iisip ng iyong tauhan, ang kanyang mga takot, pangamba, alaala at adhikain sa buhay.

4.   Sumulat ng Makabuluhang Usapan/Dayalogo

a.    Bigyan ng sariling talata ang bawat nagsasalita. Maaari ring isulat dito ang ginagawa ng tauhan habang nagsasalita?

Halimbawa:

“Saan ka pupunta?” usisa ni Restor habang minamasdan niya ang pagbabalot ng damit ni Teresa.

Hindi lumingon si Teresa. Alam niyang masasaktan lamang si Restor. Subalit hindi niya mapigilang ibulalas ang halos puputok na niyang puso. “Sa mga nanay. Huwag mo akong subuking susundan.”

b.   Huwag nang ipaliwanag pa ang ilang detalye upang sa gayon ay mahamon mo ang mga mambabasa na makapagbigay ng sariling hinuha tungkol sa kwento.

5.   Pumili ng angkop na paningin o pananaw.

Gagamit ka ba ng unang panauhan o ikatlong panauhan? Sino ang magkukwento – ang pangunahing tauhan ba o ang katulong na tauhan? Mababasa ba ng nagsasalaysay ang isip at damdamin ng lahat ng tauhan o ng isang tauhan lamang?

6.   Gumamit ng angkop na tagpuan at konteksto.

Subukin mong pumikit at isipin ang tauhang kumikilos sa napili mong tagpuan. Ang pagguguni-guni o imahinasyon ay makatutulong upang matamo ang ninanais na balanse ng tagpuan at tauhan. Maglagay ng mga malilinaw na detalye tungkol sa tagpuan. Gamitin ang mga pandama o senses (pang-amoy, paningin, pandinig, panlasa, pandamdam)upang tumulong na ipinta ang tagpuan at konteksto ng iyong kwento.

7.   Isaaayos ang banghay o mga pangyayari sa kwento.

Piliin ang mga eksenang tiyak na magiging kapana-panabik sa mga mambabasa. Kung nahihirapan pa rin subukan ang “brainstorming” tulad nito.

            Halimbawa: Ikaw ay isang payak na maybahay at bigla na lamang umuwi ang iyong asawa at sinabing hindi ka niya mahal at iiwan ka na niya. Ano ang maaaring mangyari sa iyo batay sa sitwasyong ito?

·         Magiging abala ka na lamang sa iyong gawaing-bahay.

·         Magmumukmok ka kasama ng mga anak mo.

·         Gugustuhin ng mga anak mong tumira sa piling ng kanilang ama dahil sa pakikitungo mo sa kanila.

·         Uuwi ka ng probinsya.

·         Hahanap ka ng trabaho.

·         Ibebenta mo ang inyong bahay at iba pang ari-arian.

·         Hahanap ka ng bagong nobyo.

·         Babalik ang asawa mong nagsisisi sa pag-iwan sa iyo.

·         Hindi mo siya tatanggapin o kaya’y tatanggapin mo siya.

·         Titira ka sa iyong mga magulang.

·         Magpapakamatay ka. Magpapakamatay ang iyong asawa

Piliin lamang ang mga detalyeng makatutulong upang mabuo mo ang iyong kwento at makapagbigay ka ng kakintalan sa iyong mambabasa.

8.   Lumikha ng tunggalian at tensyon

a.    Hiwaga. Ipaliwanag lamang ang ilang bagay upang matukso ang mga mambabasang basahin ang iyong kwento. Huwag ilalagay lahat ng mga detalye.

b.   Pagpili. Ibigay ang mabuti at masamang maaaring mangyari sa tauhan.

c.    Papahirap na mga pagsubok. Kakaharapin ng tauhan ang serye ng mga pagsubok na dapat niyang mapagtagumpayan upang matupad niya ang kanyang layunin.

d.   Sanhi at Bunga. Ang mga tauhang nagkamali ay dapat maparusahan at bigyan ng karampatang biyaya ang mabubuting kalooban.

e.    Sorpresa. Magbigay ng sapat na kahirapan sa akda upang hindi agad malaman ng mambabasa ang kahihinatnan ng kwento.

f.     Pakikipagsimpatya. Hayaang makakuha ng simpatya ang tauhan sa mga mambabasa na para bang sila ang nasa sitwasyong kinahantungan ng tauhan.

g.    Kaliwanagan ng isip o Inspirasyon. Hayaang makakuha ng kaliwanagan o inspirasyon ang mambabasa buhat sa nabuo mong kwento.

h.   Unibersalidad. Maglahad ng isang pakikipagtunggali na kasisiyahan ng mambabasa kahit na nga ang pakikipagtunggali sa sa isang natatanging pook o panahon.

i.     Kahalagahan. Kumbinsihin ang mamababasa na lubhang mahalaga at malaki ang mawawala sa tauhan kapag hindi niya napagtagumpayan ang pakikpagtunggali sa kwento.

9.   Linangin ang  Krisis o Kasukdulan

Sikaping ang kasukdulan ay magaganap sa tamang sandali. Kapag napakaaga, aasa pa ang mga mambabasa na may kasunod ito; kapag naman napakatagal ay kababagutan na ito ng mga mambabasa.

10. Humanap ng Kalutasan sa Suliranin

Ang paglutas ng suliranin ay maaaring

·         Bukas. Ang mambabasa ang makakatagpo ng kahulugan.

·         Sarado. Nalutas ang suliranin sa katapusan.

·         Balik lamang sa simula. Katulad ng naunang sitwasyon o imahen.

·         Monologo. Magbibigay ng komento ang tauhan.

·         Dayalogo. Mag-uusap ang mga tauhan.

·         Literal na imahen o larawang diwa – tagpuan o aspeto ng tagpuan na magiging kalutasan o katapusan ng banghay.

·         Simbolikong imahen. Detalyeng kumakatawan sa kahulugan lampas bas a kahulugang literal.

HALAW SA: 10 TIPS FOR CREATIVE WRITERS